Năm 2021, các ngành học tại trường ĐH chính quy có điểm chuẩn được đánh giá ở mức cao, và đặc biệt là ngành CNTT, nhiều bạn đạt 3 điểm 9 nhưng vẫn không đỗ nguyện vọng 1 nên phải bỏ lỡ cơ hội với ngôi trường mơ ước. Bài viết này sẽ chủ yếu nói về lựa chọn với ngành CNTT cho bạn.
Các trường Đại học hàng đầu chỉ có thể đảm bảo về chất lượng đào tạo đôi khi chỉ thể hiện tính xu hướng ngành ưu thế trong thời gian hiện tại. Ngoài ra, học Đại học cũng không thể đảm bảo được bạn có thành công trong tương lai hay không. Điều này vốn dĩ đang nằm ngoài khả năng và trách nhiệm của Bộ giáo dục.
Nếu bạn có đam mê với ngành CNTT, bạn sẵn sàng theo học tại bất kỳ ngôi trường khác có đào tạo hoặc là lựa chọn trung tâm đào tạo chuyên về CNTT vì hiện nay các trung tâm về lĩnh vực này rất phổ biến và được đánh giá chất lượng tốt không thua kém các trường Đại học hàng đầu.
1. Về bằng cấp ngành CNTT
Vấn đề hầu hết khiến các bạn lo lắng, băn khoăn nhất hiện này vẫn là: “học ngành CNTT nhưng không có bằng cấp Đại học thì liệu có xin việc được hay không, mức lương là bao nhiêu?”.
Bằng cấp cao nhất trong ngành CNTT:
Tại Việt Nam, 75% lập trình viên đều có bằng đại học. Nhưng, hãy nhìn vào con số 3% người chỉ tốt nghiệp THPT, điều này có nghĩa là dù bạn không có bằng ĐH thì bạn vẫn có thể làm công nghệ thông tin, hoàn toàn có cơ hội trở thành lập trình viên như đam mê của mình. Tất nhiên là bạn phải tự học để theo đuổi đam mê trở thành lập trình viên theo chương trình đào tạo tại các trung tâm nào đó.
Còn ở trên thế giới, theo Báo cáo khảo sát của Stack Overflow từ năm 2021 đến hiện tại (diễn đàn lập trình viên lớn nhất thế giới): Có khoảng hơn 27% lập trình viên không có bằng cấp.
Trên thế giới, hệ thống giáo dục rộng mở hơn và thường quan tâm đến việc bạn sẽ làm được gì cho Doanh nghiệp hơn là bằng cấp bạn sở hữu. Bằng cấp ít được quyết định tại các Công ty công nghệ trẻ. Hiện nay, có rất nhiều bạn trẻ bị ảnh hưởng bởi phương pháp giáo dục này của quốc tế. Do đó, dù không có bằng cấp ngành CNTT thì bạn vẫn có rất nhiều cơ hội mở cho bạn nếu bạn có thể làm được việc.
Đơn cử như tại FUNiX – đơn vị đào tạo CNTT trực tuyến tại Việt Nam, sinh viên học tại đây được các Mentor – người có kinh nghiệm trong ngành CNTT hỗ trợ trong suốt quá trình học, giải đáp các thắc mắc. Có sinh viên đang học, đã được Mentor mời về Công ty của mình làm việc. Sinh viên sau khi học xong được FUNIX giới thiệu việc làm với hơn 100 Doanh nghiệp liên kết cùng.
2. Khả năng ngoại ngữ
Ngoài việc bạn cần đầu tư thời gian cho việc học hành và thành thạo 1 hay nhiều ngôn ngữ lập trình. Bạn nên học thêm về ngoại ngữ để giúp cơ hội công việc sẽ nhiều hơn, mức lương cao hơn vì ngành CNTT thường xuyên hợp tác với đối tác nước ngoài. 
Theo khảo sát trên, có khá nhiều người làm việc trong ngành CNTT không biết tiếng Anh. Với 22% là biết tiếng Anh cơ bản (là tiếng anh chuyên ngành, có thể đọc hiểu tài liệu tiếng Anh và bạn hoàn toàn có thể đạt được với điều này khi bạn làm lập trình 1 – 2 năm vì phải thường xuyên sử dụng)
Nhật Bản là một trong những thị trường tiềm năng hiện nay trong ngành CNTT nên tiếng Nhật (Tối thiểu N3) được coi là ngôn ngữ phổ biến giúp lập trình viên có thêm cơ hội việc làm lớn hơn.
3. Sở hữu các chứng chỉ Quốc tế
Ngành công nghệ thông tin phổ biến trên toàn thế giới, nên có rất nhiều cơ hội làm việc với đối tác nước ngoài. Khi bạn sở hữu chứng chỉ quốc tế, đồng nghĩa với việc chứng chỉ này có giá trị cao hơn cả bằng cấp bạn lấy được ở Việt Nam.
Vậy nên, hãy học hỏi thường xuyên và cố gắng sở 1 – 2 chứng chỉ quốc tế, hoặc là nhiều hơn nếu bạn muốn có nhiều cơ hội rộng mở hơn trong ngành công nghệ thông tin.
4. Nhu cầu tuyển dụng và mức lương trong ngành CNTT
Nhu cầu tuyển dụng
Theo khảo sát ở trên, nhu cầu tuyển dụng đối với ngành Phát triển phần mềm (chính là lập trình viên) có nhu cầu cao nhất. Chính vì thế, bạn chỉ cần đam mê theo đuổi ngành đến cùng thì việc bạn được nhận vào các doanh nghiệp là không quá khó. Nhu cầu về tuyển dụng ngành CNTT vẫn luôn hot nhất và thiếu nhân sự nhiều nhất trong các ngành.
Hầu hết các vị trí đều được trả mức lương tối thiểu 12.000.000 mỗi tháng, trong đó:
Quản lý dự án / sản phẩm đang có mức lương cao nhất hiện nay. Vị trí này là cấp quản lý cao nhất, sau đó, nhân viên phát triển phần mềm (lập trình viên) là ngành được trả lương cao thứ hai. Các vị trí khác như ngành Khoa học dữ liệu, Thiết kế UI / UX, Phần cứng / Mạng hay như QA / QC cũng có mức lương rất cao so với các ngành khác.
5. Có nên lựa chọn học tại các trung tâm
Hiện nay, hầu hết các trường Đại học ở Việt Nam đều chú trọng vào việc tự học của sinh viên, khuyến khích sinh viên học tập một cách chủ động, linh hoạt và sáng tạo. Thế nhưng, phần lớn sinh viên hiện nay chưa biết cách để tự học một cách hiệu quả. Cùng xét chung các chuyên ngành thì ngành ” Công nghệ thông tin” hiện nay, có đến 73% sinh viên không có kinh nghiệm thực hành, 42% thiếu kỹ năng làm việc nhóm, 100% không biết lĩnh vực ngành nghề.
Trong khi chuyên ngành CNTT đang là một trong những ngành yêu cầu cao về kiến thức và trải nghiệm thực tế. Vì sinh viên vốn dĩ không có ý thức tự học, phụ thuộc, thầy cô giảng gì nghe đó,… Chính vì vậy, sinh viên ra trường thường bị động, công việc không ổn đinh hoặc mức lương thấp, không như mong muốn. Nếu sinh viên lựa chọn học theo kiến thức được dạy trên trường và mong tốt nghiệp có việc ổn định, mức lương cao ngất ngưởng là một sai lầm. Chính vì vậy, việc tự học, tự tìm kiếm cơ hội của chính mình, tìm thêm những kiến thức thực tiễn trên mạng, một từ khóa “chuyên ngành” cũng đủ để bạn có nhiều kết quả để theo học.
Một số bạn lựa chọn theo cách học các khóa học tại trung tâm dạy lập trình, bởi: môi trường học năng động hơn, nhiều bạn bè cùng nguyện vọng, mục tiêu được xác định rõ ràng,…vẫn tốt hơn là việc mình ngồi ở nhà, học ở trường và chờ đợi cơ may đến. Có nhiều Doanh nghiệp hiện nay sẵn sàng chi trả tiền để phối hợp với các trung tâm đào tạo người cho mình. Như FUNiX, hiện đang kết hợp cùng hơn 44 Doanh nghiệp CNTT triển khai khoá học CNTT miễn phí, đào tạo nguồn nhân lực chất lượng, đáp ứng đúng nhu cầu Doanh nghiệp cần.
Kết luận
Đừng bao giờ bỏ cuộc nếu bạn có đam mê và niềm tin quyết tâm khi bắt đầu với lĩnh vực CNTT, không gì là dễ dàng nếu bạn không quyết liệt với tương lai của mình. Chắc chắn bạn sẽ học được rất nhiều điều thú vị, hay ho từ những cái khó đó, tăng khả năng tự học cho bản thân mình.
